In een uur alle bestemmingen binnen de Randstad bereiken met het OV? Dat kan niet zonder de fiets!
Begin juli kwamen de OV-bedrijven met het mooie nieuws dat binnenkort alle bestemmingen binnen de Randstad binnen een uur bereikbaar moeten zijn. Met het OV wel te verstaan! En van deur tot deur. Opvallend genoeg werd er in dit bericht weinig aandacht besteed aan de ‘first en last mile’. Hoe kom je naar je metrohalte en hoe kom je vanaf je NS-station naar je bestemming? Meer dan een half miljoen mensen komen elke dag met de fiets naar het station en duizenden pakken op het aankomststation een OV-fiets. Dat aantal groeit hard, maar de voorzieningen bij veel tram- en metrohaltes en NS-stations in de Randstad zijn nog lang niet zodanig dat de first en last mile probleemloos afgelegd kunnen worden. Daardoor kan de ambitie van de vervoerbedrijven niet worden waargemaakt.
Overal een (OV)fiets?
Een (vervoers)keten is zo sterk als zijn zwakste schakel; het snel en probleemloos reizen in de Randstad met het OV vraagt dan ook om een soepele ketenverplaatsing waarbij de aansluiting en beschikbaarheid van een fiets voor het eerste en laatste stuk, het goed en safe kunnen stallen van je fiets bij het station en de OV-halte essentieel is. Op drukke NS-stations grijpen reizigers regelmatig mis bij de overstap naar de OV-fiets, op veel grote metro- en tramstations is überhaupt nog geen OV-fiets beschikbaar. Hetzelfde geldt voor P&R-terreinen, universiteiten, campussen en grote bedrijventerreinen. Het stallen van fietsen gaat gelukkig steeds beter, dankzij de realisatie van veel (grote) stallingen bij NS-stations in bijna alle steden van de Randstad. Dat geldt helaas nog niet voor de grotere en drukkere metro- en tramstations. Zeker niet in de vier grote steden.
OV-reizigers in de Randstad zouden er altijd op moeten kunnen vertrouwen dat op elk knooppunt van vervoer een fiets beschikbaar is voor de last mile. We hebben in Nederland een uniek concept met de OV-fiets (binnen 1 minuut ben je weg), maar de uitrol naar alle knooppunten van OV en auto zet niet door omdat NS nauwelijks OV-fietsen aanbied buiten de stations.
Wildgroei deelfietssystemen
Het gevolg is dat er op allerlei plekken in Nederland geprobeerd wordt een deelfietssysteem op te zetten voor de lokale situatie. Hier is vaak veel overheidsgeld mee gemoeid, (misschien niet erg, experimenteren en innoveren moet), maar veel projecten zijn al weer ter ziele en er wordt helaas weinig van geleerd. (Experimenten die nu lopen: o.a. Eindhoven en Tilburg met de hopper; Hoofddorp met een Deens systeem; Rotterdam met de Go bike en Den Haag met de stadsfiets.) Misschien omdat deze regionale of lokale projecten niet aansluiten bij een herkenbaar landelijk en uniform deelfietssysteem?
In de Randstad is behoefte aan een eenduidig voor alle reizigers herkenbaar natransport met de fiets, verkrijgbaar met je OV-chipkaart tegen overal dezelfde kosten. In beginsel hebben we zo’n systeem: de OV-fiets. Als OV-bedrijven in de Randstad iedereen binnen een uur van deur tot deur willen vervoeren, hebben ze zelf de sleutel in handen om dat te realiseren. De opschaling naar talloze locaties (vervoersknooppunten) in diezelfde Randstad, samen met goede stallingsmogelijkheden bij NS-stations en tram- en metrohalte maakt een autorit in de Randstad overbodig en zonde van je (extra)tijd.
Laat NS en de grote OV-bedrijven in de Randstad nu de handen ineenslaan en samen met het ministerie van I&M en de grote steden de uitbouw van de OV-fiets realiseren! Goed voor de reiziger, minder files, minder CO2-uitstoot en meer gezond bewegen.
Dit opinie-artikel verscheen eerder in op 23 augustus in Trouw. Hier te lezen als PDF.